Programmisme

 L.S.

Waarom wil de politiek, met name het parlement, momenteel een extraparlementair kabinet? Het parlement waant zich zoals bekend immer souverein en gedraagt zich als een koning, een ideologisch middelpunt waar alles om draait op het politieke toneel om de aandacht vast te houden op de belangrijke punten voor burgermans en het idee te suggereren van een rechtsstaat die 'onder controle' is, zoals uitgebeeld in de persiflage van de propagandaminister Muhammad Saeed al-Sahhaf van Irak tijdens de Golfoorlog.

Misschien is het parlement tot inzicht gekomen dat het uitgeblust is en dus niet langer levensvatbaar. Met die constatering wil nu het het blijkbaar een programkabinet, in de woorden van Putters, die opereert op *afstand* van de Tweede Burgermanskamer. Of een programkabinet dan ook nog steeds verantwoording schuldig is aan de TBK is niet geheel duidelijk. Misschien willen de uitgebluste democraten hun souvereiniteit behouden maar hun verantwoordelijkheid van zich af schudden aan de programmisten.

De trotskisten kenden vroeger het Transitioneel Programma:

The Transitional Program

(1938)
Written by Leon Trotsky in 1938. Originally published in the May-June 1938 edition of Bulletin of the Opposition as a discussion document for the Founding Congress of the Fourth International (World Party of Socialist Revolution). The following copy was based on the 1981 printing of the Transitional Program by Labor Publications, and checked against the original Russian by Martin Schreader in 1999. Re-edited and proofread by Scott Wilson in 2006 for the Leon Trotsky Internet Archive

https://www.marxists.org/archive/trotsky/1938/tp/index.htm


Dat dit politiek programma niet tot de gewenste socialistische revolutie heeft geleid moge duidelijk zijn gezien het verloop van WO2...

Gisteren was er een item op het Burgermansjournaal over het "Muchhausen by Proxy syndroom", een aandoening waarbij iemand een ander opzettelijk ziek maakt om daarna hulp te vragen voor zijn of haar ziekte.

Je zou de onjuiste analogie kunnen maken met de Politiek en de Maatschappij. Niemand zal ontkennen dat de Nederlandse politiek en maatschappij behoorlijk ziek en verziekt is, door de naoorlogse politiek die sinds de jaren 90 uitmondde in een decadent neoliberalisme. Nu is alle ideologie programmatisch, en alle programma's zijn ideologisch geladen. Verwacht dus geen breuk met politieke ideologie van een knetterrechts kabinet, maar verwacht een nog hardvochtiger horrorkabinet waarvan het parlement zijn verantwoordelijke vingers aftrekt maar toch gedoogt omdat het denkt dat rechtse programmatische hardvochtigheid een profylactische werking heeft of zelfs een panacee zou zijn. Niet dus. Een programkabinet is niets anders dan een oorlogskabinet dat gedoogt wordt door parlementariërs dat zich degradeert tot een 'proxyparlement op afstand'.

Dat brengt mij op het het idee van 'proxy' of proximus (nabijheid). In feite is ieder handeling of taalhandeling 'by proxy', omdat handelingen, ook als deze via het internet verlopen een nabijheidskarakter hebben. De taal als techniek is in feite 'de technische proxy'. Eerder maakte ik de tegenstelling para-tele, zijnde dichtbij en ver en de inherente paradox in de telecommunicatie die altijd een parakarakter moet hebben wil de boodschap overkomen. Een telefoon of tv die te ver weg staat kun je niet verstaan. De tegenstelling para-tele kan aangevuld worden met een middleman, de taal als proxy:  para-proxy-tele. Zoals op de basisschool geleerd wordt is er geen uitweg uit de taal, hoe je het ook went of keert, das alles verloopt via een proxy, de taal die dan begrepen of onbegrepen blijft mocht het opgepikt worden zoals de Emergency Message Codes (EMC) van het Amerikaanse leger:

https://www.youtube.com/@neetintel

Waarschijnlijk zal er geen verschuivingen in het taalgebruik plaatsvinden tussen de communicatie tussen de TBK en een programkabinet. De Proxy blijft nog altijd de Taal of 'de Tawl' een boek van historicus Philip Dröge over hoe de VS bijna de Nederlandse Tawl sprak ipv Engels. Ik heb het boek laten liggen in een psychiatrische instelling. De burgerlijke taal van de politiek is volkomen vastgeroest in ambtelijke en onpersoonlijke taal van bestuurders.

Rest mij het gedachte- en taalexperiment: wat is een 'Program by Proxy' of een "Proxy by Proxy'?

"Language is a virus from outer space":

https://genius.com/Laurie-anderson-language-is-a-virus-from-outer-space-lyrics
https://oldtimemusic.com/w3/the-meaning-behind-the-song-language-is-a-virus-from-outer-space-by-laurie-anderson/


R.O.

ChatGPT:

The word "program" has a fascinating etymological history. It originates from the Greek word "programma" (πρόγραμμα), which means a "public notice" or "proclamation." In ancient Greece, it referred to a written public notice or announcement, often displayed in a prominent place, such as the agora or theater, to inform citizens about events, decrees, or schedules.

The term "programma" is derived from the Greek verb "prographo" (προγράφω), which means "to write publicly" or "to proclaim." The prefix "pro-" means "before" or "in front of," and "grapho" means "to write."

The concept of a program evolved over time, particularly with the advent of modern printing and mass communication technologies. In the 17th and 18th centuries, the term came to refer to printed schedules or agendas for events, performances, or ceremonies.

In the 19th century, with the emergence of computing and automation, the term "program" took on a new meaning. It came to denote a set of instructions or commands written in a formal language that directs a computer to perform specific tasks or operations. This usage became particularly prominent with the development of programmable machines and early computers.

Today, the word "program" encompasses a broad range of meanings across various fields, including software development, education, entertainment, and public administration. It continues to evolve in response to technological advancements and changes in social and cultural practices.

Over de Wilsvormen

 L.S.

In dit essay borduur ik voort op het motief van de niet bestaande en hoogst controversiële Volkswil. Zoals filosofen weten kun je niet willen wat je wilt, je kunt wel doen wat je wilt maar die Wil an sich is niet vrij maar gedetermineerd, door je sociaal-economische positie, je wereldbeeld, je karakter en je ideeënwereld. Het is ook onmogelijk om niet te willen wat je wilt. Je kan wel meer naar je rede luisteren dan je verlangens om de verlangens dan enigzins te beteugelen zodat je geen gevangene bent van je irrationele, meestal op genot georiënteerde driften. Zo is het ook met het doen en denken, je kunt niet zomaar doen of denken wat je wilt, daar liggen verlangens en motieven ten grondslag die de uiting zijn van een Wil, of je die Wil nu kent of niet. Maar meestal is het geval dat je helemaal niet weet wat je wil, anders dan luisteren naar je dromen, verlangens en de rede om je wil proberen te doorgronden en er dan ook nog eventueel aan toegeven tenzij je in de boedhistische of andere spirituele leer van 'de lege wil' bent. Vaak worden wilsuitingen ook verward met aangeleerde automatismen, reflexen en indoctrinatie. Als je de hele dag op de automaat de dagelijkse beslommeringen ondergaat weet je op een ogenblik niet meer want je wil behalve de instinctieve en existentiële drang tot overleven en de volgende dag halen. Zo, is het ook in het dierenrijk waar dierlijke instincten, driften en aandrang de boventoon voeren ipv van zoiets als een kenbare Wil. De tragedie met de mensheid is dat hij in de huidige hightec-horror civilisatie prometische technologie heeft ontwikkeld en denkt daar iets mee te willen en kunnen dat in zijn voordeel werkt omdat technologie altijd een militaire toepassing heeft welk economisch geïndoctrineerden en machthebbers willen aanwenden voor het verkrijgen van een monopolie, een imperium of een rijk. Niets nieuws onder de zon.

Volgens Schopenhauer is de Vrije Wil een irrationele, blinde en onkenbare oerdrift en oorzaak van al het lijden en kwaal.

Nu zou je deze oerdrift kunnen opdelen in drie vitale wilsvormen, mocht je niet tevreden zijn met de onkenbaarheid van de vrije Wil:

1. Wil tot Leven en Overleven
2. Wil tot Macht
3. Wil tot Vrijheid

Deze drie wilsvormen, die tesamen de onkenbare Vrije Wil vormen, die zich afsplitsen in de objecten en verschijningsvormen die we zoals dagelijks tegenkomen, houden elkaar in een houdgreep, en het is dus in één oogopslag te zien dat Vrije Wil niet tot Vrijheid kan leiden, ook omdat Macht en Leven volkomen afhankelijk zijn van technologie die zoals bekend ons volkomen in haar greep heeft. Machthebbers, die denken dat ze met technologie meer macht en vrijheid kunnen vergaren en behouden vergissen zich ernstig in het wezen van de technologie en of die wel onder rationele controle kan worden gebracht en gereguleerd.

Nu kun je vitale wilsvormen ook spiegelen in zijn uitgebluste tegendelen:

1. Wil tot de Dood
2. Wil tot Onmacht
3. Wil tot Onvrijheid

De Politieke Wil is niets anders dan de obsessieve wil om de onkenbare vrije Wil (de vitale en de uitgebluste) te beteugelen en in een bepaalde richting te sturen. Wil je meer Vrijheid dan zal je afstand moeten doen van de Wil tot Macht of de Wil tot Overleven, evenzo als je meer Macht wil, zal dat tenkoste gaan van je Vrijheid en bovendien de Wil tot Leven en Overleven in gevaar brengen. Maar het probleem is juist dát je niet kunt willen wat je wil, dwz meer macht, meer vrijheid, of meer kansen op leven en overleven. Politici zijn er op uit zich in een positie te manuevreren welk ze de illusie van besluitvormingsmacht geeft. Het rare is dat de representanten, de bevolking van de polis hen die macht ook weggeeft en de macht gehoorzamen, want o wee o wee, de wet en de politie... Zonnekoningen, dictators en in het verlengde politici (waaronder democraten) beweren dan ook altijd: "Mijn Wil is Wet", terwijl ze de wetmatigheden van die Wil niets eens begrijpen laat staan doorgronden.

Daarom is er in de Griekse polis 'democratie' ontstaan zodat er collectieve besluitvorming kan plaatsvinden. Maar nu komt het, is er een wil tot besluitvorming en kan die gewild worden? De wil tot besluitvorming is niets anders dan een uitdrukking van de Wil tot Macht middels de menselijke taal die de pretentie heeft een afspiegeling van de werkelijkheid te zijn. Men doet iets, bijv. het Journaal in zijn retrostijl uit de beginjaren van de TV terugbrengen, omdat men 'besloten' heeft dat meerderheidsbesluitvorming geldigheidskracht heeft, ongeacht of het een expressie is van een vitale of uitgebluste Wil, want dat weet je niet. Wat besloten is, is niet per se een uitdrukking van de wil, maar gewoon van ... besluitvorming, of daar over nagedacht is of niet door de uitvoerende macht, of gewoon het resultaat van een dobbelworp is of het humeur van een CEO of omroepbaas. Besluitvorming, als een taaluiting of taalhandeling, heeft daarom een oorlogszuchtiger karakter dan de wil. Het is mogelijk tot een besluit te komen in je doen en laten dat je niet wil. Besluitvaardigheid is overigens iets anders dan wilsbekwaamheid. Mensen doen iets toch omdat besluitvorming en conclusies inherent zijn aan de rede in de menselijke taal, waaraan de meesten nog hechten en vertrouwen in hebben, terwijl de besluitvorming vaker middels geheel andere motieven en oorzaken dan de rede tot stand is gekomen, dwz politieke vijandschap en antagonisme. De volgorde van Hannah Arendt: Denken, Willen en dan Oordelen, over de wil, de gedachte en een besluit  zoals het in het gunstigste geval zou moeten verlopen verloopt meestal via geheel irrationele wegen. Wat je per se 'wil',  daar denken de meesten ook niet al te lang over na, als je er maar zin in hebt... Een wil tot Macht uit zich meestal in een wil tot bezit. Over deze oerdriften hoeft uiteraard niet veel nagedacht te worden. Het bezit van de zaak is echter ook vaak het einde van het vermaak, maar niet van de Wil die zich dan weer op een ander onvervuld verlangen tot bezit richt.

Besluitvorming is geen wilsexpressie al heeft het wel die pretentie. Je kunt niet besluiten om te willen en je kunt niet willen om te besluiten. De uitgebluste wilsvormen zijn daarom voor de een vitaal en de ander niet. De een zijn dood is de ander zn brood...

Democratie is niets anders dan het opdelen van het demos in machtsblokken gebaseerd op peilingen en verkiezingen die niet de uitdrukking zijn van een collectieve wil, maar zoals ik gisteren opsomde: onderbuikgevoelens en verlangens, de politieke waan van de dag en brownian noise, alle partijprogramma's ten spijt want dat leest het volk of demos uiteraard niet. Politici grijpen verkiezingen aan om te zeggen dat het volk heeft gesproken en dat de uitslag een uitdrukking is van een politieke volkswil ongeacht of het een vitale of uitgebluste wil is.

Nee, wat de kiezer doet is zijn stem weggeven aan een onbekende politieke wil van een politicus die pretendeert dat hij zijn kiezers representeert. De kiezer is keizer. Daarbij hanteert hij veelal een politieke ideologie waar de kiezer dan vaag van op de hoogte is wat de ongeveer betekent en consequenties heeft. Het ontbreken van een ideologie is meestal ook ideologie want dan hebben we het meestal over pragmatisme. Een pragmatische partij die over moties stemt is ook ideologisch bezig.  Een politicus denkt dat hij iemand of een groep wil representeren, maar de onkenbare vrije Wil kan iets geheel anders willen waarvan de politicus zelf geen flauw benul heeft. Politici maken ook vaak de meest onverwachte draaien en flip-flops; dus wat je wilde met het weggeven van je stem heeft mist dan zijn doel, van jawel, je Wil. Politici lossen dan vaak ook geen maatschappelijk problemen op, maar verplaatsen het maar en leggen het probleem bij anderen neer, bijv. degene die zich ergens expert in wanen, maar het meestal niet zijn.

Het heeft dus totaal geen zin om op een politicus te stemmen, tenzij je van politieke ruis en het politieke spel houdt zoals in de sport: wie wordt de grootste! Je kan kiezen om je in het politieke krachtenspel te begeven uit eigenbelang, angst, vrees of erger: hoop en optimisme op een beter leven, of je kan ervoor kiezen om je af te keren van de politainment van de politiek en de maatschappij of civilisatie adieu te wensen.

Men kan deze wil onderverdelen in:

1. De Wil om Samen te zijn, dwz verbondenheid
2. De Wil om Alleen te zijn, dwz afzondering

De relatie Samen-Alleen is ook een hopeloze aporie waar je niet uitkomt: 'alleen samen' en 'samen alleen' dat zich kan uitdrukken in rare formuleringen als "alleen samen komen we uit de crisis" zoals tijden de propagandacampagne tijden de Covid-crisis. Het alleenzijn en samenzijn is al een oercrisis, dus als we er samen alleen uitkomen, of alleen samen is er nog niets aan deze collectieve en individuele zijnscrisis verholpen. Zijn we nu Samen tesamen, of zijn we Samen Alleen? Je raakt dan al snel verstrikt in set theorie, multipliciteiten, paradoxen en axiomatische stellingen die niet houdbaar blijken te zijn. Alain Badiou deed een poging zijn ontologie in set-theorie axiomatisch te gronden middels de Zermelo-Fraenkel axioma's wat resulteert in een dialectiek van 'lack and excess', een tekort en een teveel waarbij dat tekort en teveel gemedieerd en geforceerd wordt door waarheden. Badiou reduceert zijn filosofie op een gegeven moment tot "There are only bodies and languages, except that there are truths". Hij heeft het dus helemaal niet over de Wil, ondanks dat deze zich kan verschuilen en maskeren achter Waarheden. Hij heeft het pas over de wil in relatie tot een subject dat gecommiteerd is aan een (politieke) gebeurtenis die tot radicale verandering kan leiden. De wil wordt dan expressie van het zich commiteren aan een bepaalde zaak, doel of gebeurtenis ongeacht of het ook een expressie is van de Vrije Wil in de Schopenhaueriaanse zin, want de Vrije Wil is zoals gezegd onkenbaar. Een beter woord is dus eigenlijk 'gecommiteerdheid' of trouw, dan wil. In de gecommiteerdheid of trouw probeert een subject zichzelf een mate van vrijheid te scheppen binnen het kader van het doel, zaak of gebeurtenis. Kaders kunnen echter verschuiven, zoals er ook wilszwakte of geloofsafval kan optreden, de wil verschuift dan van de vitale vormen naar de uitgebluste vormen.

Deze ambivalentie tussen leven en dood die uit de wilsvormen spreekt is uitgedrukt in het Schilderij "Life and Death' van Gustav Klimt die ik een aantal jaren geleden aanschouwde in het Leopold Museum in Wenen zijnde een enigzins ornamentaire verbeelding van Eros en Thanatos.

https://en.wikipedia.org/wiki/Death_and_Life

Toen Goebbels met zijn beruchte rede "Wolt ihr den Totalen Krieg?" zijn toehoorders toeschreeuwde deed hij een poging om de 'collectieve wil' in de richting van de totale oorlog te dirigeren. Een slimme zet van de propagandist en bovendien gedurfd. Dergelijke oorlogsverklaringen durven ze tegenwoordig alleen nog aan virussen en vijanden te geven. Maar een totale, ongerichte oorlogsverklaring hoor je niet meer. De totale ongerichte oorlogsverklarings doen laffe politici slechts impliciet door het opvoeren van de defensie-industrie. Zo'n vitale oorlogsverklaring, à la Goebbels, dat de opgehitste massa natuurlijk in allerlei verrukte staten bracht tijdens de massabijeenkomst is natuurlijk ook uiterst destructief, omdat men denkt dat als het Volk ja zegt in een roes van de massa, dat het ook een totale oorlog wil, dwz de vrije Wil niet meer beteugelen door allerlei beperkingen, terwijl die overal beperkt is omdat de mens nu eenmaal aan allerlei institutionele en materiële kettingen is vastgeklonken die noodzakelijk zijn voor de primaire levensbehoeften. Het opwekken van de oorlogswil is dus het opwekken van een gemoedstoestand om de ambivalentie tussen leven en dood proberen te forceren op een kritiek moment, meestal een moment waarop machthebbers in het nauw worden gedreven en dan maar een oorlog beginnen of uitlokken. Nu zullen overlevenden van een oorlog meestal vitaler zijn dan de gesneuvelden, alhoewel je dit niet met zekerheid kunt stellen. Misschien hebben soldaten de meeste vitaliteit maar doordat ze sneuvelen de bevolking in zijn geheel minder vitaal wordt. Er rijst nog een geheel ander filosofisch probleem: wat is vitaliteit en gezondheid? Het recht van de sterkste? Dit is niet zo triviaal als men zou denken in eerste instantie. Dit valt echter buiten het kader van dit essay. Een hernieuwde wereldoorlog, of de voorzetting van de artilectoorlog, zal met de huidige massavernietingswapens het leven in elk geval voor duizenden jaren uitdoven of degraderen in onmenselijk en dierlijk leed voor de ongelukkigen die het overleven. De snelste booming business op dit moment is de bouw door rijken en welgestelden van privébunkers, die het onheil ook al zien aankomen erop proberen te anticiperen met hun bijeen gegraaid of gejat geld. Dat je dit nieuws niet in de MSM hoort komt omdat men natuurlijk geen paniek wil zaaien, terwijl die paniek onderhuids al overal zichtbaar is, bijv door het gedrag van de superrijken.

Rest mij Goebbels te herformuleren: "Wilt u de Totale Vrije Wil?" of beter: "Wilt u de Totale Technologie?"

U weet nu het antwoord al: dat kunnen we niet willen omdat technologie ons volkomen determineert in ons doen en laten. Op de vraag wat de Technologie van ons wil kan men slechts speculeren... Misschien wil de technologie helemaal NIETS van ons en er slechts leven en dood is vanwege een technologie die niets wil en al het leven slechts koppelt met input- en outputstromen, en vandaag strak geregisseerd met just-in-time planningen van de supply chains.

De relatie tussen de kenbare technologische onwil, de menselijke wil om de natuur en de natuurkrachten te beheersen alsmede de onkenbare Vrije Wil is dus vrij precair. De Vrije Wil kan gedetermineerd zijn door een blinde technologie, die zelf geen wil heeft, maar de balans tussen Leven en Dood op een bepaalde manier probeert te slechten in het voordeel van het Eeuwige Leven of de Eeuwige Dood van het universum, de tweestrijd tussen Eros en Thanatos. Toen Oppenheimer de woorden uit het Sanskrit "Now I have become Death, destroyer of Worlds" opperde in de gelijknamige film, had hij eerst toegegeven aan zijn wetenschappelijk en militaire gecommiteerdheid aan de VS om daarna te bevestigen dat deze wil, de wil van Thanatos was.

Nu wil ik niet direct met dit essay impliceren dat de onkenbare Vrije Wil gelijkgesteld kan worden met de tweestrijd van Eros en Thanatos. Misschien heeft de onkenbare Vrije Wil van Schopenhauer wel een zombie- of frankensteinkarakter, de Wil tot Zombie, dat de hedendaagse high-tec mens wil reduceren tot de status van zombie, niet levend en niet dood, maar een soort dood reservebestand dat noodzakelijk is voor de prolongatie van de nietsonziende en onkenbare Vrije Wil ontsprongen aan een onbekende metafysische technologie anders dan de seksuele voortplanting en de versmelting van het DNA in de cel, denkend baarbij aan niet-cellig DNA zoals in de ideosyncratische vormen van kunst.

Wie hoop koestert kan geloven in een convergerende Vrije Wil, die het ultieme meesterwerk in de kunstgeschiedenis zal produceren en coderen dat meteen ook de onthulling van Het Geheim zal zijn, en de Verklaring van Alles in zich herbergt, een onthullende Wil, de wil van God. Pessimisten kunnen ook geloven in een divergerende blinde wil, die alles en iedereen uit elkaar rukt om Het Geheim te vinden, met of of zonder reservebestand van zombies, een totaal decoderende satanische Wil die alles decodeert tot en met de sluier waaronder dan geen Geheim meer te vinden valt...

R.O.

Rituelen

De Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han pleit in The disappearance of rituals voor een herwaardering van het ritueel om de productiedwang en de infernale productiewijze een halt toe te roepen. Het gaat bij Han om de vorm en niet de inhoud. Tegen de neoliberale exploitatie van jezelf als entrepreneur van je eigen leven (Je zelf produceren, worden wie je bent, ontplooiing etc..) en een herwaardering van de vita contemplativa, het nietsdoen, stilte en aandacht, tegen het excessieve digitale communicatielawaai, en voor gemeenschappelijke rituelen volgens vastgestelde regels die zingeving en samenhang verlenen. Tegen het egoïstische narcisme, het ikke en de rest kan stikke, selfies, afzichtelijke influencercultuur en de terreur van de psychologie. De magie van een ritueel is dat je jezelf en je ego achterlaat waardoor zich een gemeenschap kan vormen. Een gemeenschap ontstaat pas door rituelen. Op het internet is geen gemeenschap mogelijk alleen narcisme en de  accumulatie van informatie die een kortstondige prikkel geeft en verder geen kennis oplevert en alleen maar deformeert. Informatie heeft geen vorm. Tegenwoordig is de massamens totaal geatomiseerd. Er zijn geen rituelen meer. Er is alleen nog productiedwang en de blinde wil om te overleven.  Het eenvoudige begroetingsritueel, het handenschudden, is vandaag vervangen door politiek-correct en ongemakkelijk elleboogjes geven en vuisten drukken. Ook de eenvoudigste sociale rituelen zijn verleden tijd. Zodra men elkaar niet meer kan begroeten door elkaar een hand geven uit smetvrees kan men maar beter meteen afscheid nemen.

De christelijke feestdagen kan men nog enigermate als religieuze rituelen beschouwen maar die zijn inmiddels ook voorgoed bedorven door de commercie en schandalen. Een rituele samenleving is dus wat Han wil i.p.v. het primaat van de arbeid en de mensonterende economische productie. Als voorbeeld neemt hij een Japanse theeceremonie, waarbij er niet gesproken wordt maar slechts thee gedronken. Ook het ritueel van het festival is een voorbeeld maar daarbij moet niet gedacht worden aan de hedendaagse massa-evenementen en muziekfestivals. De hedendaagse academische rituelen zijn impotent. Universiteiten zijn ontaard in kennisfabrieken die professionele vaardigheden kweken i.p.v. Bildung en scholè (rust) propageren. Universiteiten dienen nog uitsluitend het bedrijfsbelang van de industriële productie. Een academische titel is tegenwoordig slechts een bewijs van compliance, burgerzin en het vermogen tot kennisproductie. Kennisproductie die weer tot meer productie leidt. Er wordt nooit iets afgesloten. De informatie moet blijven circuleren omwille van de productie en de reproductie.

Han ageert ook tegen de productie van betekenis door de Taal en noemt poëzie zonder betekenis taal die tegen haar eigen wetten in opstand komt. Informatieve taal en de instrumentele rede verleidt niet. Hier is slechts plaats voor systematisering, orders, oordelen en bevelen. De overvloed en de luxe van de betekenaar (signifier) maakt mogelijk dat er taal kan ontstaan die geen enkele betekenis heeft (signified) maar enkel nog door de vorm en de woordkeuze mooi is. Hij noemt de haiku als voorbeeld.
Een ethiek van mooie vormen valt dus te verdedigen alsmede een passie voor vorm. Hij merkt ook op dat hoe meer er inhoudelijk gemoraliseerd wordt in een samenleving hoe brutaler en onbeleefd het wordt. Tegen moraliseren maar voor een ritueel van beleefdheid. Beleefdheid en etiquette betekenen op zichzelf niets, hebben geen moraliserende waarde en is uitsluitend voor de vorm. Een brutale samenleving kan men niet tegengaan door gemoraliseer, wetten invoeren, politieoptreden en strenger straffen, of ... door het over de inhoud te hebben. Brutaliteit tegen brutaliteiten werkt niet. Nederlanders zijn echter niet beleefd maar bot en brutaal, de enkeling uitgezonderd. De Taal is alleen nog maar Brutaal.

Ik maak nu even een sprong naar de politieke actualiteit. Kaag is van de zakelijkheid en de inhoud en niet van de beleefde rituelen (gezamelijk koffiedrinken). Ondanks haar overigens geheel terechte onderhandse steken naar de visieloze ritselaar Rutte bleef haar speech ondermaats doordat het qua inhoud en vorm zich niet afzet tegen de infernale productiewijze en de productievorm van de brutale samenleving. Ik hoorde éénmaal het woord roofkapitalisme waarbij moet worden opgemerkt dat elke vorm van kapitalisme, bijv de primitieve accumulatie of de aziatische productiewijze roof en uitbuiting is. Ook communisme is roof en uitbuiting. Wat er uitsprong was haar pleidooi voor vaderlandsliefde. Liefde heeft echter geen betekenis meer als het vaderland in een vuilnisbelt, productiefabriek en distributiedoos is veranderd. Wat is dat voor liefde? Liefde is ook geen ritueel maar een subjectief affect, en van die emotionele affecten van het ego moeten we juist afscheid nemen door het verzinnen en organiseren van rituelen. Rituelen overigens zonder hiërarchieën en dominantie te veroorzaken. Dit is het grootste bezwaar van John Zerzan tegen rituelen.  (Overigens kan ik me bij liefde voor het Nederlandse landschap nog iets voorstellen maar helaas kun je ook daarvoor tegenwoordig beter het Rijksmuseum bezoeken omdat het Nederlandse landschap grondig verpest is door distributiedozen, windmolens, vinexwijken en industrie.)

Moeten we dan denken aan nieuwe rituelen die de vorm benadrukken en niet de inhoud? Zijn archaïsche rituelen zoals in de oudheid nog mogelijk? Inderdaad, een vorm van grote politiek (Nietzsche) is noodzakelijk, maar niet om de grote vraagstukken op te lossen door middel van de rede en consensusvorming maar door de invoering van rituelen. Politici lossen immers geen problemen op en willen eigenlijk ook helemaal geen verandering om de veranderingen weerstand te bieden. Politici die oproepen tot eenheid en verbinden weten niet waar ze het over hebben. Rutte haat verandering omdat hij verliefd is op zijn machtspositie en van elk vraagstuk een persoonlijk aanpassingsprobleem maakt. Om het dan toch over de inhoud te hebben: het klimaatgedram in Nederland is net zo zinloos als het ageren tegen de hittedood van het universum. Het heeft niet eens een ritueel karakter. Klimaatgedram heeft geen vorm en ook zeker geen mantra als "[...] en voorts ben ik van mening dat er een einde moet komen aan klimaatverandering". Dit wil overigens niet zeggen dat we niet hoeven te stoppen met het verbruik van fossiele energie. Het energievraagstuk is echter niet oplosbaar. In het energieplaatje maakt het onvervangbare diesel nog steeds 80% uit. Elektriciteit is slechts 20%.  Voor Kaag is het nog steeds "do or die". Voor een partij die een punt maakt van voltooid leven houdt het angstvallig aan het leven, productie en reproductie vast. We verliezen de redenen om te leven omwille van het overleven zelf. We willen steeds maar meer energie opwekken totdat de energetische kollaps volgt als we al niet inmiddels doodziek, gestikt en vergiftigd zijn . Blinde overlevingsdrang zie je ook terug in de massavaccinatie. Ongevaccineerden mogen niet meer aan het openbare leven deelnemen omdat gevaccineerden zo nodig willen overleven wat overigens volstrekt ridicuul is gegeven de feiten omtrent het virus en het effect van de pandemie op de demografische ontwikkeling. Ik zou me pas zorgen gaan maken als er lijken liggen op uitgestorven straten zoals tijdens pestepidemieën in de middeleeuwen.  

De kerk en geestelijk leiders zijn niet behulpzaam omdat hun oude religieuze rituelen geen zeggingskracht meer hebben. Hun kerken lopen leeg. Het gaat ook niet om beeldvorming maar om Vorm, levensvorm. De kerk en zijn prekers zijn blind voor vorm en hebben het alleen over deugden en moraliteit. Ze preken. Vandaag kwamen ze met een klimaatverklaring. Het preken en de pracht en praal van de kerk heeft niets te maken met vorm en levensvatbare rituelen. Wat nodig is een religie die zwijgt en juist door het zwijgen verbindt. Alleen de vorm mag spreken. De Taal verbindt mensen niet meer, niet in de politiek en ook niet in de religie. Wat nodig is een taal die geen productie van betekenis meer is en juist door het ontbreken van betekenis zich een gemeenschappelijk narratief kan vormen. Een narratief dat niet gericht is op de doeleinden van economische productie en overleven. Hier komt de deconstructie om de hoek kijken. Iedere tekst kan gedeconstrueerd worden waarbij betekenaars slechts nog naar andere zwevende betekenaars verwijzen. Zoals het Recht en Bijbelteksten gedeconstrueerd kunnen worden en op los zand gefundeerd blijken te zijn zo is dat bij vorm niet mogelijk. Het schrift kan volgens Derrida niet buiten de horizon van geweld gedacht worden omdat inhoud en betekenis inherent gewelddadig is. Vorm is rechtvaardigheid, en rechtvaardigheid kan niet gedeconstrueerd worden. We kunnen ons de vorm van het universum niet voorstellen. Mogelijk is het vormloos. De veelvormigheid van het leven is het resultaat van een aporie van de universele vorm. Het universum als geheel kan zich niet vormgeven en daardoor ontstaan juist onmetelijke en onbeschrijfbare hoeveelheid vormen.

Bataille maakte een onderscheid tussen weak play en strong play. Bij strong play zet men het eigen leven op het spel. Denk ook aan het onderscheid tussen een soldaat en een krijger. (Een soldaat ruilt zijn eigen leven in om maar te overleven. Hij is in dienst en ontvangt loon met als risico dat hij kan sneuvelen. Een krijger daarentegen is soeverein en heeft geen doodsvrees.) De moderniteit en de infernale productiewijze laat echter geen strong play toe. Er is überhaupt geen spel meer, slechts het dictaat van de economische productie. Het motto moet dus niet zijn "do or die" maar "play and then die". We hoeven niets meer te doen behalve de resterende levensjaren op te vatten als één uitgestelde suïcide. De Aarde is al naar de mallemoeren. We kunnen dus beter een afscheidsritueel verzinnen om de dood van de Aarde en de extinctie van het leven een plaats en zin te geven.

Het kunstwerk in de 2e Tweede Kamer is qua vorm en betekenis wel geslaagd indien men er betekenis in wil zien. The medium is the message: hier dient zich het stenen tijdperk aan. Het zijn de grafstenen en de aarde waarmee de politiek zichzelf kan begraven. Eventueel kan het het kunstwerk een utilitair doel krijgen doordat het politieke antagonisme kan uitmonden in elkaar bekogelen met stenen; voor de vorm uiteraard. Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren. De inrichting van de plenaire zaal had echter beter de vorm van een crypte kunnen aannemen.De politiek klopt zich momenteel op de borst dat men het over de inhoud wil hebben. Over de inhoud van een crypte kan men kort zijn. De dood is een macaber aangezicht, het vlees verrot en verliest zijn vorm en inhoud. Mexicanen weten daar overigens heel goed mee om te gaan tijdens Dia de los Muertos en maken er een feestelijk ritueel van. Nederland heeft on-Nederlandse rituelen nodig, niet vanwege vaderlandsliefde van degene die nog in Nederland geloven, maar als afscheidsritueel.

Er is maar één probleem, en dat van de zelfmoord. Han schrijft dat zelfmoord de meest radicale verwerping van de maatschappij is. Echter een depressief mens kan geen soevereine zelfmoord plegen, deze vorm van suïcide mislukt altijd al is de intrede van de dood een feit. Een depressief iemand heeft geen kracht voor een soevereine zelfmoord. De zelfmoord is het resultaat van een betekenisloos en leeg leven. De depressieve mens kan zich niet langer produceren en verwerpt het leven. Een dergelijke dood is alleen mogelijk in neoliberale condities en is dus altijd onvrijwillig en geforceerd. Zelfmoord in deze staat is gewoon moord door de maatschappij. Han noemt de filmregisseur Werner Schroeter en zijn idee van de soevereine zelfmoord als affirmatie van het leven. Schroeter zei dat hij zichzelf alleen van het leven kan beroven in opperste staat van verrukking en blijdschap. Foucault beschouwt suïcide als een vrijheidsdaad waar tijdens het hele leven aan gewerkt moet worden. Het is een teken van soevereiniteit om het leven te riskeren in het spel. 'De kunst van het leven is om de psychologie te elimineren, om individualiteiten, wezens, relaties en onbenoembare kwaliteiten te creëren door jezelf en anderen. Als men daarin mislukt heeft het leven geen zin.'

Volgens de hedendaagse generatie politici betekent leven werken en produceren. De productie is zelf geen ritueel, ritueel onttrekt zich juist aan de productiesfeer en sluit productie uit, productie is routine en machinaal. Spel is gedelegeerd naar ontspanning, sport en vrije tijd. Klaver merkte gisteren op dat politiek geen spel is. Dat zegt al genoeg. Het serieuze spel mag niet meer gevoerd worden voor het altaar van de productie. Nederlandse politici durven hun politieke levens niet op het spel te zetten laat staan hun eigen levens. Ze spelen wel politieke spelletjes maar die zijn verder voor de samenleving irrelevant. Het algemeen belang en de grote vraagstukken dienen als dekmantel voor het eigen belang. Als het algemeen belang gereduceerd wordt tot puur overleven en de verbanning en het verbod van het serieuze spel dan is het algemeen belang ook weer ondergeschikt gemaakt aan de economie en het inferno van de productie. Een algemeen belang dat geen waarde hecht aan rituelen hecht kan niet langer een gemeenschappelijk belang heten.

De coronacrisis heeft de mogelijkheid van een gezamenlijk ritueel, gevaccineerden en ongevaccineerden, nu echter definitief verbannen.  De dood van het ritueel is een feit. Daarmee is ook de verdwijning van gemeenschap en gemeenschapszin een feit. De natie is failliet. De koning kan met een gerust hart afstand doen van de troon en zijn taak ceremonieel neerleggen. De verbindende taak is slechts schone schijn gebleken. Het einde van het Koninkrijk betekent echter nog niet het einde van de infernale productie. Omdat rituelen en zelfs afscheidsrituelen niet meer mogelijk zijn kan de productie geen halt toegeroepen worden. The system runs on till it runs out. Alleen de existentiële crisis van de industriële civilisatie en de onvermijdelijke Kollaps zal het einde inluiden van de infernale productie.

Tot slot, ik heb geen afscheidsritueel in petto, enkel een traan. Ik ben geen politicus, begrafenisondernemer of grafdelver noch ritualist. Mijn enig ritueel is het ochtendritueel van het kopje koffie. Daarom deze sentimentele traan omdat ik weet dat ik bij de stervende Aarde hoor. Over de vorm van de traan of de koffie hoeft u zich geen inhoudelijke zorgen te maken. Zorg is een affect van wat Heidegger Dasein noemt. We 'zijn er' omdat we willen zorgen voor elkaar, dat is althans de gangbare opvatting. Doordat we geen gezamenlijke rituelen meer hebben ontstaan er steeds meer zorgen en de productie van ziekmakende en zorgwekkende zorg.  De zorg is industrie geworden. De medische zorg heeft meer gemeen met industriële vernietiging dan het wil toegeven. Vaccinatie heeft een inhoudelijk doel, nl. het versterken van de immuniteit zodat de productie kan doordraaien. De productie van de dood. Om gezondheid gaat het al lang niet meer. Volksgezondheid en massavaccinatie is biopolitiek met enkel en alleen economische en totalitaire motieven, het winstmotief en controle uitoefenen. Ik had kunnen eindigen met de leus "Samen krijgen we het leven onder controle" maar iedere filosoof weet dat controle uitoefenen geen zin heeft. Waarom zou je überhaupt controle willen uitoefenen, laat staan over een virus? Wie obsessief met controle bezig is verliest de controle. De lachende Rutte en zijn demissionaire kliek zijn de trollen van de controle, het zijn con-trollen. Soms durven ze deze controledwang democratie te noemen als ze het echt bont willen maken. Rituelen hebben overigens niet zozeer met controle en democratie te maken maar met spontane regels omtrent vorm en choreografie. Wetten daarentegen impliceren een metafysische of theologische autoriteit, bijv. God of zijn plaatsvervanger, de menselijke Rede. Men moet echter chaos in zich hebben om dansende sterren te baren.

R.O.